Op 3 april is de tijdelijke tentoonstelling; Hellships, gevangen op zee, in Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek geopend. Op uitnodiging van de Stichting Herdenking Slachtoffers Japanse Zeetransporten heeft mevrouw Gerdi Verbeet de tentoonstelling geopend. Zij gaf het bevel “glazen slaan” aan korporaal Smit B.D. Het slaan van glazen is een traditie binnen de Koninklijke Marine.
Beeld: © Rob Kleering
De tentoonstelling
De Birma-Siamspoorweg, de Pakan Baroespoorweg, het vliegveld Changi in Singapore, de Japanse kolenmijnen. Dit zijn slechts een paar bekende én beruchte locaties van dwangarbeid tijdens de Japanse bezetting (1942-1945). Uit Nederlands-Indië worden hier zo’n 120 duizend krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden en meer dan 300 duizend romusha’s – Indonesische dwangarbeiders – naar toe getransporteerd op zogeheten hellships.
Gevangenen op deze hellships worden aan hun lot overgelaten. Met gebrek aan voedsel, water en medische zorg, onder slechte hygiënische omstandigheden én onder constante dreiging van geallieerde aanvallen kunnen zij geen kant op, zijn gevangen op zee. Meer dan 223 hellships maakten 276 vaarten in Zuidoost-Azië, China en Japan. Hierbij vielen 22 tot 27 duizend dodelijke slachtoffers.
Beeld: © Rob Kleering
Doelstelling tentoonstelling
De geschiedenis van de hellships is bij het grote publiek nauwelijks bekend. Deze tentoonstelling stelt het persoonlijke verhaal centraal, van hen die stierven en zij die overleefden. En van de generaties die de oorlog niet meemaakten, maar er wel door getekend zijn.
Totstandkoming
De tijdelijke tentoonstelling Hellships is ontwikkeld door Stichting Herdenking Slachtoffers Japanse Zeetransporten in samenwerking met het Indisch Herinneringscentrum en is van vrijdag 4 april tot en met vrijdag 21 november 2025 te zien in Museum Bronbeek in Arnhem.
Beeld: © Rob Kleering